ابزار امتیاز دهی

آبان 90 - علمی
سفارش تبلیغ
صبا ویژن

علمی

 

در پی اکتشافات پی در پی و بزرگی که طی ماه ها و سال جاری در علم فیزیک رخ داده است هفت بخش از شگفت انگیزترین این کشفیات معرفی شده است.
تصویر
علم فیزیک به تازگی توانسته است بخشهایی از قسمتهای نامحسوس و غیر قابل مشاهده جهان را برای انسانها آشکار سازد. از گره زدن رشته های نوری تا کشف ضد ماده. نشریه لایو ساینس هفت مورد از شگفت انگیز ترین اکتشافات جدید علم فیزیک را معرفی می کند.
محصور کردن اشباح: یکی از غریب ترین پیش بینی های نظریه کوانتوم این است که می توان ذرات را به دام انداخت و به این شکل حتی اگر ذرات در فضا از یکدیگر جدا شوند زمانی که پدیده ای در رابطه با یکی از آنها رخ دهد، ذره دیگر نیز نسبت به آن پدیده از خود واکنش نشان می دهد. دانشمندان در ژوئن سال گذشته اعلام کردند موفق به اندازه گیری میزان درگیری ذرات در نوعی جدید از سیستم ذره ای شده اند، سیستمی متشکل از دو جفت ذره مرتعش. این اولین باری است که دانشمندان توانسته اند الگوی حرکتی ذرات محصور شده را به دست آورند. پدیده ای که می تواند شمایلی از جهانی بزرگتر به شمار رود.
گره زدن نور: شاید اینگونه به نظر آید که نور در مسیری مستقیم حرکت می کند اما به تازگی روشی برای گره زدن آن ابداع شده است. در ژانویه سال جاری محققان گزارش دادند با استفاده از هلوگرامی که کنترل آن به عهده رایانه بوده است توانسته اند پرتوهای نور لیزر را گره بزنند. هولوگرام که جریان نور را کنترل می کند به شکلی ساخته شده بود تا بتواند نور را در شکل و مسیری ویژه هدایت کند. در این کشف از دامنه ای از علم ریاضی به نام نظریه گره برای مطالعه بر روی گره های به دست آمده بر روی نور استفاده شد.
خلق ذره جدیدی از ضد ماده: به واسطه برخورد دادن دو ذره با یکدیگر در سرعتی نزدیک به سرعت نور در یک برخورد دهنده اتمی، دانشمندان نوعی جدید از ماده که تا به حال هرگز مشاهده نشده بود را خلق کردند: آنتی هایپرتریتون. این ذره از جهات مختلفی بسیار شگفت انگیز است زیرا یک ماده عادی نبوده و یک ضد ماده است که هر زمان با ماده عادی تماس برقرار کند آن را نابود خواهد ساخت. همچنین آنتی هایپرتریتون ذره ای است که به آن ماده بیگانه می گویند زیرا از بخشهای نادری ترکیب شده است که کوارکهای بیگانه نام دارند.
ساخت نقاط مغناطیسی شناور برای رسیدن به انرژی هسته ای کیهانی: انرژی هسته ای، ترکیب هسته اتم ها در داخل ستاره ها یکی از اهداف طولانی مدت است که انسانها در پی دستیابی به آن بوده و هستند. در صورتی که دانشمندان بتوانند به این انرژی دست یابند در واقع به منبعی قدرتمند از انرژی که از تاثیرات منفی زیست محیطی اندکی برخوردار است، رسیده اند. در ژانویه سال 2010 دانشمندان با اعلام ساخت مغناطیسهای شناوری که قادرند شرایط مورد نیاز برای تولید این انرژی را فراهم آورد یک قدم به دستیابی به این منبع انرژی نزدیکتر شدند.
نور ماده را تا می کند:
در حالی که مشاهده منحرف کردن یا خمیده کردن نور به واسطه ماده امری طبیعی به شمار می رود، دیدن خم شدن ماده توسط نور یکی از عجیب ترین پدیده هایی است که فیزیکدانان به تازگی شاهد آن بوده اند. این پدیده طی آزمایشی در ماه مارچ سال جاری گزارش شده است که طی آن دانشمندان رشته هایی از روبانهای نانو ذرات را با برخورد دادن پرتوهای نور به شکل مارپیچ درآوردند.
سه قلوهای شگفت انگیز: دانشمندان با استفاده از اتمهای لیتیوم توانستند یکی از سمبلهای باستانی ریاضی را به نام "حلقه های برومین" بازخلق کنند. این حلقه ها سه حلقه درهم هستند که در صورت برداشتن هر یک از آنها، هر سه حلقه از یکدیگر جدا خواهند شد. فیزیکدانان از گذشته می دانستند که ذرات از توانایی تشکیل دادن چنین حلقه هایی برخوردارند اما تا کنون هیچکس موفق به خلق این سمبل نشده بود. این حلقه ها در دسامبر 2009 و چهل سال پس از اولین پیش بینی فیزیکدانان از این ویژگی ذرات ارائه شدند.
سوپ کوارک-گلون: یکی دیگر از بخشهای شگفت انگیز علم فیزیک نیز به واسطه برخورد دهنده "بروکهاون" در فوریه سال جاری کشف شد. این برخورد دهنده طی آزمایشی توانست ترکیبی از کوارک - گلون یا سوپ کوارک - گلونی به وجود آورد ترکیبی که در آن پروتونها و نوترونها به بخشهای سازنده اصلی خود یعنی کوارکها و گلونها شکسته می شوند. این آزمایش به واسطه برخورد قدرتمند اتم طلا در حرارتی برابر چهار تریلیون درجه سلسیوس انجام گرفت، شرایطی که حرارت آن از مرکز خورشید 250 هزار بار داغتر بوده و با شرایطی که پس از تولد جهان موجود بوده برابری می کند همچنین این بالاترین حرارتی است که تا به حال بر روی زمین به وجود آمده است.

ارسال شده در توسط vahdi

http://92.42.49.87:8080/mtn_ir-dms-scw/page/


ارسال شده در توسط vahdi

محققان دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه فناوری «دلفت» (TU Delft) و موسسه «Kavli» در همان دانشگاه نشان داده‌اند که الکترون‌ها می‌توانند تحت تأثیر نور در لایه‌هایی از نانوذرات نیمه‌رسانای متصل به‌ هم به ‌صورت آزادانه حرکت کنند.

به گزارش سرویس فناوری ایسنا، این دانش جدید در تولید پیل‌های خورشیدی ارزان و کارا که از نقاط کوانتومی ساخته شده‌اند، بسیار مفید خواهد بود.
تولید صفحات خورشیدی سیلیکونی بلوری که در حال حاضر استفاده می‌شوند، گران است. پیل‌های خورشیدی ارزان‌تری نیز وجود دارند، اما کارایی آنها پایین است. به‌ عنوان مثال بیشترین بهره تبدیل یک پیل خورشیدی آلی 8 درصد است. یکی از راه‌های افزایش کارایی پیل‌های خورشیدی ارزان، استفاده از نانوذرات نیمه ‌رسانا یا همان نقاط کوانتومی است. به ‌صورت تئوری می‌توان کارایی این پیل‌ها را تا 44 درصد افزایش داد. این امر تا حدی به ‌دلیل وجود اثر آبشاری است که در سال 2008 توسط محققان «TU Delft» و موسسه «FOM» به اثبات رسیده است. در پیل‌های خورشیدی موجود، هر ذره نوری جذب شده تنها می‌تواند یک الکترون را تحریک کند (ایجاد یک زوج الکترون-حفره)، در حالی که در پیل‌های خورشیدی مبتنی بر نقاط کوانتومی، هر ذره نوری می‌تواند چندین الکترون را برانگیخته کند. هر اندازه تعداد الکترون‌های تهییج شده بیشتر باشد، کارایی پیل خورشیدی بالاتر است.
تا کنون ایجاد زوج‌های الکترون-حفره در اثر تابش نور تنها درون محدوده یک نقطه کوانتومی مشاهده شده بود. برای این‌که بتوان از این زوج‌های الکترون-حفره در پیل‌های خورشیدی استفاده کرد، باید این زوج‌ها بتوانند حرکت کنند. این حرکت موجب ایجاد یک جریان الکتریکی می‌شود که می‌توان آن را با استفاده از یک الکترود جمع‌آوری کرد.
حال محققان این گروه نشان داده‌اند که زوج‌های الکترون-حفره همچنین می‌توانند به ‌صورت بارهای آزاد مابین این ذرات جابه‌جا شوند. آنها برای رسیدن به این هدف، نانوذرات نیمه ‌رسانا را با استفاده از مولکول‌های کوچکی به‌ هم وصل کردند. در این حالت با وجودی که این ذرات همچنان از هم جدا هستند، اما امکان خوشه‌ای سازی آنها به شکلی فشرده فراهم می‌شود. این ذرات آن قدر به یکدیگر نزدیک هستند که هر ذره منفرد نور که توسط پیل خورشیدی جذب شود، می‌تواند موجب حرکت الکترون‌ها شود.


ارسال شده در توسط vahdi


اصول فیزیکی طیف نمایی جذبی:‏
    دمای قابل حصول توسط نقطه ذوب یا نرم شدن ماده کوره محدود می شود. که عملا دمایی در حدود ‏‎°K‏ 3000 است، بنابرین روش های گوناگون درخش گرمایی برای مطالعه جذب رادیکال های ‏مولکولی یا طول عمر کوتاه ( تجزیه نوری تابش ) و بسیاری جامدات مقاوم ( تجزیه گرمایی ‏تابش ) توسعه یافته اند. علاوه بر این می توان اکثر منابع گسیلی را در جذب به کار برد. به شرط ‏این که منبعی پایه با دمای روشنایی به حد موثر بالا ، نظیر یک لوله درخش ، در دسترس باشد.

    وجود پنجره ها باعث به وجود آمدن مشکلی در طیف نمایی جذبی می شود. پایین تراز 1100 ‏آنگستروم ، مواد جامد شفاف نیستند، و در نواحی طول موج های بلندتر پنجره ها مستعد چگالیدن یا ‏تمرکز ماده در رویشان و واکنش آنها با بعضی بخارات داغند. به کرار لازم می شود که یک سیستم گاز ‏حایل را برای محافظت آنها به کاربرد.
    در ناحیه بدون پنجره اغلب یک تخلیه الکتریکی بین ظرف جذب و منبع پایه از یک طرف و شکاف ‏طیف نگار از طرف دیگر به کار می رود. ساده ترین شکل پیوستار پایه عبارت از لامپ رشته تنگستن ‏است، اما این پیوستار نمی تواند فراتر از دمای روشنایی در حدود ‏‎°K‏ 3000 به کار رود. و به ‏ناحیه عبوری کوارتز ( به صورت روز از 2000 تا 3000 آنگستروم ) محدود می شود.
    قوس کربنی منبع نسبتا داغ تری را تامین می کند که خیلی نزدیک به تابش جسم سیاه در دمایی ‏حدود‎°K ‎‏ 3800 است. دماهای روشنایی مشابه در ناحیه مرئی و فرابنفش ، کواتز را می توان از ‏قوس های گازی با فشار بالا ( جیوه و گازهای خنثی ) به دست آورد. ‏
منبع نوری ایده آل طیف جذبی:
لوله های درخشش ، که مهمترین منابع تابش پیوسته در ناحیه ماورای بنفش اند، می توانند در طول ‏موج های بلندتر نیز مورد استفاده قرار گیرند. لوله های درخش که به منظور مینیمم کردن ثابت زمانی ‏با ضریب القای بسیار کوچک ساخته می شوند ، می توانند به دمای روشنایی خیلی بالایی برسند ( در ‏حدود ‏‎°K‏ 50000 ).
به طوری که خطوط حاصل از یک قوس یا لوله شوک می توانند در جذب دیده ‏شوند. دوره تناوب بسیار کوچک درخش ( چند میکروثانیه ) این منبع را به یک منبع پایه بسیار ‏مناسب برای جذب گذار نظیر آنچه در لوله شوک و تجزیه نوری بود، درآورد.‏


ارسال شده در توسط vahdi

دید کلی

هوای بالای سطح زمین جو نام دارد و ارتفاع آن در حد هزار کیلومتر تخمین زده شده است. تقسیم بندی لایه‌های جوی بنابر واکنشهای شیمیایی ، فیزیکی ، یونش ، دما و ... صورت می‌گیرد. اما تقسیمات براساس میانگین تغییرات دما نسبت به ارتفاع ، طبق تصمیم سازمان هواشناسی جهان تسریع می‌شود. تروپوسفر یکی از لایه‌های جوی بنابر تقسیمات عمودی جوی است. در اینجا می‌خواهیم درباره این لایه و پارامترهای موجود در آن صحبت کنیم.

تقسیم بندی لایه‌های جوی

اکثر پدیده‌های جوی که در زندگی روزانه ، انسان نقش عمده‌ای دارند، بیشتر اوقات در طبقه پایین جو یعنی تروپوسفر اتفاق می‌افتد. ارتفاع تروپروسفر بین 7 تا 18 کیلومتر متغیر است. این ارتفاع در استوا به 18 کیلومتر و در قطبین به 7 الی 8 کیلومتر می‌رسد. تروپوسفر لایه متغیر هواست و به ندرت در مدت طولانی قسمت آرامی در آن یافت می‌شود. تمام اتفاقات جوی مانند باران ، برف ، تکرگ ، رعد و برق ، چاههای هوایی و امثال اینها در تروپوسفر رخ می‌دهد.

img/daneshnameh_up/3/3b/atmos.gif

تقسیمات عمودی جو

  1. تروپوسفر
  2. استراتوسفر
  3. مزوسفر
  4. ترموسفر
  5. اگزوسفر

تروپوباز

مرز تروپوسفر و استراتوسفر و استراتوپاز ، مرز مشترک استراتوسفر و مزوسفر است. همچنین مرز باز مرز بین مزوسفر ترموسفر می‌باشد. نوع دیگری از تقسیم بندی لایه‌های جوی وجود دارد که طی آن ارتفاع بالاتر از 60 کیلومتری را یونسفر می‌نامند، چون دارای ذرات باردار است.

لیپس ریت (Lapsrade)

هر چه از سطح زمین بالاتر می‌رویم هوا سردتر می‌شود، زیرا از تعداد مولکولهای هوا کاسته می‌شود. در لایه تروپوسفر معمولا دما نسبت به ارتفاع کاهش می‌یابد. کاهش دما نسبت به ارتفاع را لیپس ریت گویند. بطور متوسط کاهش درجه حرارت نسبت به ارتفاع در طبقات پایین جو ، 6 درجه سانتیگراد در هر کیلومتر است که آنرا گرادیان قائم دما با لیپس ریت گویند.

اینورژن (Inuersion)

گاهی دما نسبت به ارتفاع در این لایه افزایش می‌یابد که عکس لیپس ریت می‌باشد. این حالت استثنایی را در هواشناسی اینورژن می‌گویند. در حالت کلی بر طبق قوانین فیزیک در یک سیستم پایدار چون هوای سرد پایین و هوای گرم بالاتر می‌گیرد (هوای گرم سبکتر است). می‌دانیم که گرم بودن هوا در شب به علت تابش شبانه زمین است. در اوایل صبح هنگامی که زمین بیشتر گرمای خود را از دست داده و آنرا به لایه‌های هوای بالای آن داده ، هوای گرم بالا رفته و هوای سرد جای آنرا گرفته است و زمین هم دیگر انرژی گرمایی کافی برای گرم کردن بسته هوای سرد که اکنون روی آن مستقر است را ندارد تا بتواند آن را آنقدر گرم کند که از بسته هوای بالایی بالاتر برود.


img/daneshnameh_up/1/12/_ggttqq_cloud_tops_2_small.jpg


پس یک سیستم پایدار بصورت یک بسته هوای سرد که یک بسته هوای گرم روی آن وجود دارد، موجود است. این حالت پایدار را پدیده اینورژن گویند. وجود این حالت در صبحگاه می‌تواند خطر آفرین باشد. چون دود حاصل از کارخانجات ، که بوسیله جابجایی لایه‌های جوی از زمین دور می‌شود، در این سیستم پایدار قرار می‌گیرد و نمی‌تواند از زمین دور شود و می‌تواند باعث ایجاد اختلالات تنفسی شود. البته این سیستم با تابش پرتوهای خورشید از بین می‌رود.

ترکیبات هوا در تروپوسفر

ازت ، اکسیژن ، ازن ، گاز کربنیک ، هیدروژن و گازهای نادر ترکیبات هوا در تروپوسفر را تشکیل می‌دهند که در جدول زیر درصد آن بدون آلودگی ، وزن مولکولی و ثابت گاز را در تروپوسفر نشان می‌دهد.

گازهای اتمسفر درصد وزن مولکولی ثابت گازها
ازت 78.09 28.016 296.74
اکسیژن 20.95 32.0 259.81
گاز کربنیک 2.02 44.01 188.9
آرگن 0.93 39.994 208.13
ازن 6-10
هیدروژن 5-10×5
گازهای نادر بقیه

ازت

گاز ازت اصولا بصورت مولکولی است. تجزیه مولکولهای ازت مشکل است و تا ارتفاع 500 کیلومتری غلظت ازت اتمی (N) خیلی کم است. در جو از ترکیبات ازت دار مانند دی اکسید ازت NO2 که در اثر آتشفشانی ، آتش سوزی ، دود کارخانجات و نظایر اینها وجود دارد که در اثر تجزیه ، تولید ازن می‌کند.

اکسیژن

گاز اکسیژن توسط اشعه‌های فرابنفش خورشیدی تجزیه می‌شود. غلظت اکسیژن مولکولی با افزایش ارتفاع کاهش می‌یابد، در حالی که اکسیزن اتمی (O) نسبت به ارتفاع افزایش می‌یابد. به همین ترتیب میزان مولکول اکسیژن در تروپوسفر از سایر لایه‌های جوی بیشتر است، در ارتفاع 130 کیلومتری دو سوم اکسیژن موجود در آن ارتفاع بصورت اتمی است و در ارتفاع 500 کیلومتری مقادیر ناچیزی از اکسیژن مولکولی باقی مانده است. اکسیژن اتمی منبع تولید ازن است.

گاز کربنیک CO2

مقدار گاز کربنیک در حالت طبیعی در تروپورسفر 0.03 درصد است، ولی امروزه به دلیل گسترش صنایع مقادیر آن رو به افزایش است. گاز کربنیک تابش خورشیدی را جذب کرده و تجزیه می‌شود. طول موج اشعه‌ای که باعث تجزیه گاز کربنیک می‌شود زیر 0.169 میکرون بوده و این گستره موجی توسط اکسیژن (O2) نیز جذب می‌شود و از تجزیه گاز کربنیک محافظت می‌کند. بدین ترتیب در ارتفاع 90 کیلومتری عمل فتوشیمیایی بر روی گاز کربنیک کم است. گاز کربنیک در تعادل حرارتی زمین و جو نقش بسیار مهمی دارد و تابشهای خروجی را در طول موج معین جذب و از کاهش حرارت جلوگیری می‌کند. این گاز جز آلوده کننده‌های جو به شمار می‌رود و بر اثر آشفتگیهای جوی آمیخته می‌شود. منابع تولید آن تنفس انسان ، حیوان ، احتراق ، آتشفشان و صنایع است.

ازن

اندازه گیریها نشان می‌دهند که حداکثر مقدار ازن در حدود 25 کیلومتری است و توزیع آن بطور عمومی یکسان نیست. از ارتفاع مذکور ، هر چه به طرف بالا و یا پایین برویم از مقدار آن کاسته می‌شود، بطوری که در حدود 70 کیلومتری به کمترین مقدار خود می‌رسد. در اثر تجزیه اکسیژن ، گاز کربنیک و دی اکسید ازت بوسیله تابش فرابنفش خورشیدی و در طول موج معین ، اکسیژن اتمی تولید می‌شود. آمیزش اکسیژن اتمی و اکسیژن مولکولی در حضور یک ذره سوم موجب تولید ازن می‌شود.


O2 → O + O

O2 + 0 → O3


واکنشهای فوق در ارتفاع 25 کیلومتری بهتر و بیشتر انجام می‌پذیرد. به دلیل اینکه چگالی هوا چنان است که مقدار زیادی اکسیژن اتمی وجود دارد.
ازن از نظر زیستی نقش مهمی بازی می‌کند، چون ازن تابش فرابنفش خورشیدی را جذب کرده، تجزیه می‌شود و از رسیدن بیش از حد تابش فرابنفش به زمین جلوگیری می‌کند.


O3 → O2 + O + E


اگر مقدار ازن از 10 - 6 درصد تجاوز کند، فرابنفش بیشتری را جذب می‌کند و این باعث ایجاد عارضه کاهش ویتامین D در بدن جانداران (ایجاد بیماری راشیتیسم) است.

بخار آب (H2O)

در جو هوا کاملا خشک نیست. اگر چه بر روی بیابانها و عرضهای جغرافیایی بالا نسبتا خشک باشد. در هر حال همیشه بخار آب همراه هوای خشک وجود دارد. تبخیر آب از اقیانوسها ، دریاها (آبهای خارجی) و آبهای داخلی نظیر زمین و گیاهان منبع بخار آب ، ابرها و بارندگیها است. بخار آب به نسبتهای متغیری در جو وجود دارد و تا حدود چهار درصد است و هر قدر ارتفاع بلندتر باشد، از مقدار آن کاسته می‌شود.


ارسال شده در توسط vahdi

بابک امین‌تفرشی که چند وقتی است در رصدگاه‌های شیلی به‌سر می‌برد، تصویر زیر را از تلسکوپ‌های کمکی تداخل‌سنج وی.ال.تی در برابر سحابی بزرگ شاه‌تخته در بخش جنوبی کهکشان راه‌شیری ثبت کرده است.

در مرکز این سحابی بزرگ، ستاره عجیب اتا-شاه‌تخته واقع است، یکی از سنگین‌ترین غول‌های سرخ کهکشان راه‌شیری با جرم بین 80 تا 100 برابر خورشید که در آخرین مراحل زندگی خود به سر می‌برد و درآینده نزدیک (البته در مقیاس کیهانی) منفجر خواهد شد. چنین ستاره سنگینی از ابتدای تولد تا انفجار کمتر از 200هزار سال عمر خواهد کرد. پرنورترین ستاره صورت‌فلکی شاه‌تخته، ستاره سهیل است که دومین ستاره پرنور آسمان شب (از دید زمینی‌ها) محسوب می‌شود. ستاره سهیل این شب‌ها از نواحی جنوبی کشور و در ارتفاع پایینی از افق جنوب قابل مشاهده است.


ارسال شده در توسط vahdi
با پرتو ایکس قدرتمند مطالعه هسته زمین ممکن می‌شود


محققان امیدوارند با راه اندازی تاسیسات لیزری جدید اروپا، بتوانند به کمک پرتو ایکس بسیار قدرتمند، به اسرار نهفته در اعماق زمین درباره رفتار فلزات هسته سیاره، در برابر فشار و حرارت شدید پی ببرد

می دانید که رسیدن به سیاره مریخ بسیار ساده تر از رسیدن به مرکز سیاره‌ای است که بر روی آن زندگی می‌کنید؟ با وجود تمامی دانشی که انسان از پدیده‌هایی از قبیل زمین لرزه، میدان مغناطیسی زمین و دیگر پدیده‌های زمینی به دست آورده است، دانش انسان از بخش‌های درونی زمین بسیار محدود و ناچیز است.

دانشمندان برای اینکه بتوانند بر روی چگونگی تعامل فلزات در فشار غیر قابل تصور مرکز زمین مطالعه کنند، ذرات کوچکی را در محیط آزمایشگاه فشرده و تحت حرارت شدید قرار می‌دهند، اما این آزمایش چندان علمی نیست و انجام آن نیز بسیار دشوار است.

به گزارش خبرگزاری مهر، تاسیسات لیزری جدیدی که در اروپا راه اندازی شده است شاید بتواند وضعیت مطالعه بر روی اعماق زمین را بهبود بخشیده و بخش‌هایی از رویدادهای درون زمین را برای دانشمندان آشکار سازد.

تاسیسات پرتوهای سینکروترون اروپا یا ESRF به تازگی اولین خط پرتو ID24 خود را راه اندازی کرده است تا بتواند خود را برای آغاز آزمایش‌هایی در بهار آینده آماده کند. این تاسیسات به دانشمندان امکان خواهد داد فشار دقیق و حرارت موجود بر روی فلزات را تعیین کنند تا درک بهتری از رفتار فلزات در اعماق زمین به دست بیاورند. در عین حال با کمک این تاسیسات امکان مطالعه بر روی کاتالیزورهای جدید شیمیایی و فناوری باطری در کنار دیگر واکنش‌های اتمی به وجود خواهد آمد.

سینکروترون نوعی شتابگر ذره‌ای محسوب می‌شود که می‌تواند کاربردهای متعددی داشته باشد. یکی از این کاربردها دریافت تشعشعات الکترومغناطیسی ذرات شتابگرفته برای تصویربرداری علمی است. منابع نوری سینکروترون از تعدادی از میدان‌های مغناطیسی برای منحرف کردن این تشعشعات به طول موج متفاوتی از نور استفاده می‌کنند. در ESRF پرتوهای تابیده شده چند شاخه می‌شوند تا بتوانند تشعشعات الکترون‌ها را جذب کنند. پرتو جدید ID24 نیز می‌تواند طیف بینی جذبی پرتو ایکس پر سرعتی را در این تاسیسات ایجاد کند.

به این شکل پرتوهای قدرتمند پرتو ایکس بر روی یک نمونه تابانده شده و میزان جذب پرتو ایکس توسط اتم‌های عناصر مختلف درون نمونه مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. در این سیستم ردیفی از ردیاب‌های ژرمانیوم وجود دارد که می‌تواند در ثانیه یک میلیون محاسبه انجام دهد.

از این رو دانشمندان می‌توانند نمونه کوچکی از آهن را در معرض پرتو ایکس قرار دهند تا به حرارت 10 هزار درجه برسد و تغییرات ایجاد شده بر روی آن را مشاهده کنند. این آزمایش می‌تواند به دانشمندان کمک کند تا دریابند سرنوشت آهن در عمق دو هزار و 400 کیلومتری زمین چه بوده و درجه ذوب دیگر فلزات موجود در جبه و هسته چیست.

همچنین دانشمندان می‌توانند با انجام چنین آزمایشی می‌توانند اسرار زیادی از ویژگی‌های زمینی از قبیل مولد بودن آن که منجر به ایجاد میدان مغناطیسی شده است را آشکار سازد.


ارسال شده در توسط vahdi
محققان موسسه ملی استاندارد و فناوری (NIST) نوعی تک‌رشته DNA تولید کرده‌اند که می‌تواند در خالص‌سازی شکل «صندلی دسته‌دار» نانولوله های کربنی مورد استفاده قرار بگیرد. برای ساخت سیم‌های کوانتومی به نانولوله‌های کربنی تک‌جداره به شکل صندلی دسته‌دار نیاز است.
 
قطر نانولوله‌های کربنی تک‌دیواره به‌طور معمول حدود یک نانومتر است، ولی طول آنها می‌تواند تا میلیون‌ها نانومتر باشد. کایرالیته این لوله‌ها نقش بسیار مهمی در ویژگی‌های آنها ایفا می‌کند. بسیاری از این نانولوله‌ها نیمه‌رسانا بوده و برخی از آنها فلزی هستند. بنابر گفته ژیائومین تو، از محققان NIST، کایرالیته خاصی از نانولوله کربنی تک‌دیواره که به‌نام صندلی دسته‌دار معروف است، شبیه یک فلز خالص عمل کرده و یک سیم کوانتومی ایده‌آل به‌شمار می‌رود. تو می‌گوید این نانولوله‌ها می‌توانند سامانه‌های الکتریکی بزرگ و کوچک را متحول سازند. پیش‌بینی می‌شود که سیم‌های ساخته شده از این ماده در مقایسه با سیم‌های مسی 6 برابر وزن پایین‌تر، 10 برابر رسانایی بالاتر و اتلاف انرژی کمتری در حین انتقال الکتریسیته داشته باشند.
اما دو مشکل بر سر راه محققان قرار دارد: تولید نانولوله‌های کربنی صندلی دسته‌دار کاملاً خالص و تولید این ماده در مقیاس صنعتی. بنابر گفته محققان حل مشکل اول بسیار دشوار است.
اولین مرحله جداسازی یک کایرالیته خاص از نانولوله‌ها از کایرالیته‌های دیگر روکش‌دهی آنهاست تا بتوانند در یک محلول پخش شوند. مواد مختلفی همچون پروتئین‌ها، پلیمرها و DNA به‌عنوان پخش‌کننده مورد استفاده قرار گرفته‌اند. محققان NIST از یک تک‌رشته DNA برای این کار استفاده کرده‌اند که تمایل زیادی به روکش‌دهی کایرالیته مطلوب از نانولوله‌ها دارد. این محققان در کارهای قبلی خود رشته‌هایی از DNA را تولید کرده بودند که به‌سمت یکی از انواع نانولوله‌های نیمه‌رسانا تمایل داشت؛ حال آنها با ایجاد جهش‌های ساده در این رشته DNA کاری کرده اند که تمایل آن به روکش‌دهی نوع فلزی نانولوله (شکل صندلی دسته‌دار) افزایش یافته است.
پس از آنکه نانولوله‌های مورد نظر توسط رشته DNA پوشیده شدند، می‌توان از روش‌های شیمیایی استاندارد برای جداسازی آنها با بهره بالا استفاده کرد.
آنجلا هایت واکر، یکی دیگر از اعضای این گروه می‌گوید: «حال که نمونه خالصی از این نانولوله‌ها را در اختیار داریم، می‌توانیم فیزیک حاکم بر آنها را به‌صورت دقیق مورد مطالعه قرار دهیم تا ویژگی‌های منحصر به‌فرد آنها را درک نماییم».
جزئیات این کار در Journal of the American Chemical Society منتشر شده است.

ارسال شده در توسط vahdi
ملاقات ماه با غول‌های سرخ


 مقارنه ماه و ستاره "دبران" که از دسته غول‌های سرخ محسوب می‌شود، شامگاه امشب 21 آبان ماه رخ می‌دهد

در شامگاه شنبه 21 آبان، ستاره "دبران" به نزدیک‌ترین فاصله خود با ماه می‌رسد.

ستاره دبران یا آلفای ثور با قدر منهای 63/0 و قطر حدود 44 برابر خورشید یکی از ستاره های پرنور و عظیم الجثه آسمان شب است از این رو این ستاره از دسته غول‌های سرخ محسوب می‌شود.

به گزارش خبرگزاری مهر، این ستاره در صورت فلکی ثور یا گاو قرار دارد. برای یافتن این صورت فلکی و ستاره دبران می‌توان از خوشه پروین که به راحتی دیده می‌شود کمک گرفت.

صورت فلکی ثور در ایران در فصل پاییز حدود اوایل شب از سمت شرق طلوع کرده و با گذشت چند ساعت در اواسط آسمان قابل رصد است. همچنین در فصل زمستان حدود اوایل شب در آسمان سمت جنوب شرقی و حدود اواسط شب در آسمان جنوب غربی دیده می‌شود.

پدیده مقارنه ماه و ستاره دبران در ساعت 19 روز 21 آبان ماه رخ می‌دهد و زاویه جدایی این دو جرم آسمانی در این پدیده 5.3 درجه خواهد بود.


ارسال شده در توسط vahdi

مقدمه
لیزر این نور شگفت از نظر ماهیت هیچ تفاوتی با نور عادی ندارد و خواص فیزیکی لیزر ، آنرا از نورهای ایجاد شده از سایر منابع متمایز می‌سازد. از نخستین روزهای تکنولوژی لیزر ، به خواص مشخصه آن پی برده شد. و ما بصورتی گزینشی به این خواص از ماهیت فرآیند لیزر می‌پردازیم که خود این خواص بستری عظیم برای کاربردهای وسیع این پدیده ، در علوم مختلف بخصوص صنعت و پزشکی و ... ایجاد کرده است. به جرأت می‌توان گفت پیشرفت علوم بدون تکنولوژی لیزر امکان پذیر نیست.

پهنای باریکه
از آنجا که نشر القایی ، فوتونهایی را با راستای انتشار دقیقا یکسان تولید می‌کند، استفاده از پیکربندی آینه انتهایی به تقویت گزینشی باریکه محوری که تنها قطری در حدود 1mm دارد منجر می‌شود. بدین ترتیب لیزر ، باریکه‌ای نازک و اساس موازی از نور را که معمولا دارای توزیع گاوسی از شدت است، از آینه خروجی به بیرون منتشر می‌کند. زاویه واگرایی باریکه لیزر مقداری در حدود 1mrad است، که در فاصله یک کیلومتری ، تنها قسمتی به عرض یک متر را روشن می‌کند.
هر چند که میزان واگرایی باریکه در وهله نخست توسط حد پراش روزنه خروجی تعیین می ود، ولی به ازا اپتیکی مناسب می توان همین واگرایی اندک را به مقدار زیادی تصحیح کرد. شدت زیاد، خاصیتی است که بیش از سایر موارد همراه نور لیزر است و در حقیقت لیزرها بالاترین شدتهای روی زمین ایجاد می‌کنند. از آنجا که لیزر باریکه‌ای اصولا موازی از نور را نه در تمام جهتها بلکه در راستای مشخصی نشر می‌کند، مناسبترین معیار شدت ، تابیدگی است. توان: انرژی در واحد زمان.

سطح/توان = I تابیدگی

در این اینجا منظور از توان ، توان خروجی لیزر است، نه توان ورودی به آن. با متمرکز کردن باریکه تا رسیدن به حد پراش ناشی از ابزار اپتیکی متمرکز کننده می‌توان تابیدگی را افزایش داد. به عنوان یک اصل کلی ، حداقل شعاع باریکه متمرکز شده قابل قیاس با طول موج می‌باشد. خروجی لیزرها که دارای یک توزیع گوسی از شدت می‌باشد، ماکزیمم شدت (قله یا پیک) تنها برای زمان بسیار کوتاهی قابل حصول است. و این شدت ماکزیمم (پیک) حاصل از یک لیزر تپی بطور وارون با مدت تپ متناسب است، روشها گوناگونی برای کاستن از طول تپ وجود دارد تا شدت آن افزایش یابد.
همدوسی
همدوسی خاصیتی است که به بهترین وجه نور لیزر را از سایر انواع نور متمایز می‌کند و باز هم این خاصیت ، نتیجه ماهیت فرآیند نشر القایی است. نور حاصل از منابع معمولی که توسط نشر خود به خودی کار می‌کنند، به نور غیر همدوس آشفته موسم است. در این موارد ، هیچ همبستگی بین فاز فوتونهای گوناگون وجود ندارد و در اثر تداخلهای اساسا تصادفی بین آنها ، افت و خیز محسوسی در شدت پدید می‌آید. در مقابل در لیزر ، فوتونهایی که توسط محیط برانگیخته لیزر نشر می‌شوند، با سایر فوتونهای موجود در حفره ، همفازند.
مقیاس زمانی که طی آن همبستگی فاز برقرار می‌ماند، به عنوان زمان همدوسی شناخته می‌شود. بنابراین دو نقطه در طول باریکه لیزر به فاصله‌ای کمتر از طول همدوسی ، باید فاز مرتبطی داشته باشند. طول همدوسی برای انواع مختلف لیزر متفاوت است. مهمترین کاربرد همدوسی لیزری تمام نگاری (هولوگرافی) است، که روش برای تهیه تصاویر سه بعدی به شمار می رود.
تکفامی
مشخصه بارز نور لیزر و خاصیتی که بیشترین ارتباط را با کاربردهای شیمیایی دارد، تکفامی اساسی آن است. این خاصیت از این حقیقت منشأ می‌گیرند که تمام فوتونها در اثر گذار بین دو تراز انرژی اتمی یا مولکولی مشابه ، نشر می‌شوند و بنابراین تقریبا فرکانسهای دقیقا یکسانی دارند. تعداد کمی از فرکانسها با فواصل اندک از یکدیگر ، ممکن است در عمل لیزر حضور داشته باشند، بطورری که برای رسیدن به تکفامی بهینه باید وسیله اضافی دیگری را برای گزینش فرکانس لیزر تعبیه کرد. معمولا برای این کار از یک نسخه استفاده می‌شود که عنصری اپتیکی است که درون حفره لیزر قرار می‌گیرد و به گونه‌ای تنظیم می‌شود، که تنها یک طول موج معین بتواند بین دو آینه انتهایی ، بطور نامتناهی به جلو و عقب حرکت کند.


ارسال شده در توسط vahdi
<      1   2   3   4   5   >>   >