شبکههای نسل آینده آمیزهای یکپارچه از شبکه تلفن عمومی (پیاستیان) و شبکهی عمومی دادههای (پی اس دی ان) هستند که انعطاف پذیری را به گونهای چشمگیر افزایش میدهند.
با توجه به آن که روند مقرراتزدایی و آزادسازی در بازار مخابرات به رقابت دامنزده است ،قیمتها کاهش یافته است و نوآوریها اوج گرفتهاند. شبکهی نسل آینده نیز یکی از این نوآوریها است. با همگرایی خدمات صوتی و دادهای، شبکهی "پی اس تی ان" در معرض دگرگونی شگرفی قرار گرفته است. شبکهی جدیدی در حال سر برآوردن است که خاستگاهاش فناوریها نو، تقاضاهای نو و شدتگیری رقابت است.
این دگرگونی همسانیهای بسیاری با تحولی داردکه طی دههی گذشته در قلمرو پردازش اطلاعات رخ داد. شبکههای بزرگ متکی به بزرگ رایانههای متمرکز و گران قیمت و پایانههای دست و پا گیر جای خود را به شبکههای گستردهی کنونیداد که استخوانبندیشان را رایانههای رومیزی ارزان و کوچک و متصل به هم تشکیل میدهند. به لطف این تحول بود که پیوند نزدیکتری میان کاربر نهایی و برنامههای کاربری برقرار شد، هزینهی کلی کاهش یافت و انعطافپذیری و قابلیت کاربرد سامانهها به گونهای چشمگیر افزایش یافت.
به بیان دیگر نسل جدید شبکههای ارزان قابلیت آن را دارند که همان تحول را در بازار خدمات مخابراتی پدید آورند که رایانهای شخصی رومیزی در بازار خدمات پردازش رایانهای پدید آوردند سوییچهای بزرگ و متمرکز همچنان نقش مهمی در شبکه خواهند داشت اما سوییچهای برنامهپذیر و توزیع شده نیز در تغییر چشمانداز شبکه نقش مهمی ایفا خواهند کرد.
حلقهی گمشده
معماری نسل آینده شبکه، نقش بسیار مهمی در شکلگیری این تحول دارد و در واقع حلقهی گمشدهی بین شبکههای "پی اس دی ان" است.
معماری سویچینگ نسل آینده،رهیافتی کاملاً نو به دست میدهد که خدمات زیر را فراهم می آورد:
*ارائهی کارکردهای سوییچی با هزینهای بسیار کمتر از سوییچهای متعارف
* توزیع کارکرد سوییچی در لبههای شبکه نه در مرکزیت آن
* حفظ سرمایه گذاریهای موجود از طریق پشتیبانی از تمام استانداردهای موجود شبکههای آنالوگ و دیجیتال، واسطها، خطوط انتقال و عناصر خدمات
*کاستن از شمار عناصر شبکه از طریق ترکیب مجموعهای از کارکردهای تحول خدمات، برنامههای کاربردی و خدمات تلفن.
* فراهم آوردن امکان ایجاد خدمات جدید از طریق واسطهای برنامهپذیر و انعطافپذیر.
* افزایش چشمگیر میزان پذیری برای آن که بهرهبرداران شبکه بتوانند شمار مشترکین خود را به سرعت و به گونهای مقرون به صرفه افزایش دهند.
* افزایش گسترش پذیری شبکه از طریق استفاده از معماری باز و در نتیجه برخورداری از مزایای پیشرفتهای آینده در قلمرو فناوریها
* بازنگری در طراحی شبکه به گونهای که قابلیت پایداری در برابر ایرادهای به حداکثر برسد و اوقات از کار افتادگی به صفر برسد.
* کاستن از هزینههای بهرهبرداری با استفاده از قابلیتهای پیشرفتهی نگهداری و عیبیابی از راه دور.
* افزایش در آمدها از طریق ارائه هر چه سریع تر خدمات به بازار، کاستن از هزینههای بالاسری و ارائه ی قابلیتهای مدیریت از راه دور.
سوییچهای نسل آینده
سوییچهای نسل آینده انعطاف پذیرترین کار پایههای (پلاتفورم) موجود هستند. سوییچهای نسل آینده آمیزهای از میزانپذیری قوی، محیط باز برای ایجاد خدمات، عیبیابی و مدیریت از راه دور و بالاترین دسترسپذیری به دست میدهند و گذار از معماری امروزی سوییچها به سوی معماری مقرون به صرفهتر و کارآمدتر شبکههای نسل آینده را میسر میکنند.
میزان پذیری قوی:
سوییچها نسل آینده به گونهای ساخته شدهاند که برای برآورده سازی نیاز هر تعداد مشترک میزان پذیرند. این سامانهها را به گونهای طراحی کردهاند که هزینهی راهاندازی و آغاز به کار با آنها اندک باشد و به مرور و با گسترش کار به تدریج افزایش یابد به این ترتیب شرکتهای مخابراتی بهتر میتوانند از سرمایههای خود استفاده کنندو به میزانی که شبکهاشان نیاز دارند به خرید ظرفیت اقدام کنند. همین که به ظرفیت بیشتری نیاز افتاد میتوان کارتهای بیشتری نصب کرد.
محیط ایجاد خدمات:
برای عقب نماندن و پیروزی در محیطی رقابتی، شرکتها چاره ای ندارند جز ارائهی خدمات پیشرفته و در آمدزا. یکی از مزیتها سوییچهای نسل آینده همین محیط ایجاد خدمات است. محیط ایجاد خدمات در سوییچهای نسل آینده به طور معمول به صورت یک واسط کاربری گرافیکی است و شرکتهای مخابراتی میتوانند همان مقدار که مشتریانشان نیاز دارند خدمات ایجاد کنند و بابت آن پول خرج کنند. شرکتهای مخابراتی دیگر لازم نیست که چشم به راه ارتقاء نرم افزارها توسط فروشندگان سوییچ بمانند. در عوض میتوانند به سرعت و به گونهای مقرون به صرفه به تولید نرمافزارهای اختصاصی خود بپردازند و در این راه از خدمات شرکتهای کوچک ثالث استفاده کنند. این کار یک حسن دیگر هم دارد، هر شرکت مخابراتی برنامهی کاربردی خاص خود را دارد بنابر این توانایی رقبا برای ارئه خدمات مشابه محدود میشود.
مدیریت و عیبیابی از راه دور:
شرکتهای مخابراتی میتوانند با استفاده از سوییچهای نسل آینده شبکهای گسترده از سوییچهای هوشمند ایجاد کنند اما در قلمرو مدیریت با یک سوییچ مجازی سرو کار داشته باشند. در کنار این شبکه یک واسط کاربری گرافیکی بسیار کارآمد هم وجود دارد که به شرکتهای مخابراتی امکان میدهد شبکهاشان را از راه دور اداره کنند. سوییچهای نسل آینده به شرکتهای مخابراتی امکان میدهند از طریق رایانهی میزبان متصل به شبکهی نسل آینده به منابع روی هر کارت دسترسی یابد. این قابلیت به گونهای چشمگیر هزینههای بهرهبرداری از شبکه را کاهش میدهد.
بالاترین دسترس پذیری:
در سوییچهای نسل آینده میزان از کار افتادگی به صفر میرسد و این به لطف نرمافزارهایی است که در برابر بروز ایراد بسیار مقاوماند و در حین کار میتوان آنها را تنظیم کرد. در این کارپایه برای ارتقا نرم افزار نیازی به خواباندن سامانه یا قرار دادن آن در حالت کار کرد ساده نیست. یعنی در حین کار سوییچ میتوان به بارگذاری و فعال سازی نرم افزار پرداخت. حتی وقتی که مکالمهها در حال انجام هستند نیز میتوان بدون وقفهای عمل ارتقاء به نرمافزار جدید را انجام داد. شرکتهای مخابراتی با استفاده از سوییچهای نسل آینده میتوانند خدمات و قابلیتهای جدید را به صورت بیدرنگ عرضه کنند و نیازی نیست که منتظر بمانند تا ترافیک شبکه به حداقل برسد.
انعطاف پذیری کارکردی
سوییچهای نسل آینده را میتوان در کاربردهای شبکهای گوناگون به کار گرفت که برخی از آنها عبارتند از:
* جانشین سوییچهای متعارف
* به کارگیری در کارپایههای خدمات پیشرفته
* استفاده در سوییچهای دسترسی محلی بیسیم و کنترل کنندههای ایستگاه پایه
مزیت اقتصادی
آشکارترین مزیت سوییچهای نسل آینده پایین بودن هزینهی آن ها است. در سوییچهای نسل آینده در مقایسه با سوییچهای متعارف میزان سرمایه گذاری اولیهی کمتری لازم است و میزانپذیری آن ها بسیار کم هزینهتر و بسیار خطیتر است. پیامدهای اقتصادی این مزیتهای هزینهای آشکار است. حتی شرکتهای مخابراتی کوچک هم میتوانند با استفاده سوییچهای نسل آینده وارد بازارشوندوبه به سودآوری برسند. همین که این شرکتهای نوپا سهمی از بازار را به دست آوردند میتوانند به سرعت و به گونهای مقرون به صرفه خود را با افزایش تقاضا هماهنگ کنند.
مزیت خدماتی
اما کاهش هزینه فقط بخشی از معادلهی رقابت است. امروزه مشترکین در پی خدماتی ابتکاریاند که به ارزش ارتباطات شخصی آنها بیافزاید. ایجاد و ارائهی خدماتی مشتریپسند و پاسخگوی نیازهای مشترکین برای دست یافتن به سود و عقب نماندن در گردونهی رقابت ضروری است.
برنامهپذیری انعطافپذیر یکی از مزیتهای سوییچهای نسل آینده است و برنامههای خدمات پیشرفته نیز درون معماری سوییچ تعبیه شده است. بنابراین در بیشتر موارد نیاز به کارپایهی جداگانهای برای خدمات پیشرفته نیست و این هزینههای اولیه را باز هم کاهش میدهد. باز بودن معماری نرمافزاری امکان میدهد که به سرعت بتوان خدمات و امکانات جدید را به اجرا در آورد و از شرکتهای ثالث برای تولید برنامههای کاربردی بهره گرفت.
این انعطافپذیری در کنار پایین بودن هزینه و ماهیت نامتمرکز و گستردهی سوییچهای نسل سوم به بهره برداران شبکه امکان میدهد خدماتی مطابق پسند و نیاز گروههای مختلف مشترکین ارائه دهند، حتی اگر شمار مشترکین هر گروه بسیار اندک باشد. از آن جا که در سوییچهای نسل آینده، یکپارچهسازی قابلیتهای شبکه بینظیر است میتوان خدمات صوتی، خدمات دادهای، خدمات اینترنتی، خدمات پیشرفته و غیره را با هم ترکیب کرد و در قالب مجموعههایی منحصر به فرد ارائه کرد. در محیطی رقابتی چنین قابلیتی برای بهرهبرداران شبکه مزیت چشمگیری به شمار میآید.
دگرگونیهای بخش چند میلیارد دلاری مخابرات چنان شتابان است که دشوار بتوان رویدادها را پیش بینی کرد. در سدهی آینده آن دسته از بهرهبرداران شبکه میتوانند رقابت کنند و برنده شوند که آیندهنگرو بسیار انعطاف پذیر باشند. شبکههای پیشرفتهی نسل آینده، مزیتهای مهمی به دست میدهند:
* کاهش هزینه و پیچیدگی بهرهبرداری شبکه از طریق انتقال کارکردهای سوییچی به لبهی شبکهها
*همگرا کردن صوت و داده و انعطاف پذیر کردن بهرهبرداران شبکه برای برخورداری از مزیت استانداردها و فناوریهای نو
* حفظ سرمایهگذاریهای موجود شبکه و ایجاد قابلیت ارائهی مقرون به صرفهی خدمات جدید در بازار های جدید برای بهرهبرداران شبکه
سوییچهای نسل آینده راهی برای گذار از شبکههای امروزی به شبکههای همگرای آینده به دست میدهند. این سوییچها یکپارچهسازی شبکههای "پی اس تی ان" و پی بسترهای دادهای "آی پی" و "ای تی ام" را میسر میکنند. برنامهپذیری باز سوییچهای نسل آینده امکان میدهد تا بتوان به گروههای مختلف مشترکین خدمات پیشرفته و مشتریپسند عرضه کرد.