برای اولین بار در جهان صورت گرفت :

ساخت فیلتر نانولوله ی کربنی به روش الکتروفورزیس برای جدا سازی آب از نفت و مشتقات نفتی

مجری طرح: جمال الدین  افضلی
همکار: محسن حسام

آب و مواد نفتی با هم مخلوط نمی شوند ولی می¬توانند به شدت در هم فرو روند و جداسازی آن بسیار مشکل است. برای جداسازی آب از روغن روش های مختلفی وجود دارد که به دلیل هزینه اجرایی بالا، بازده پایین و وسایل و تجهیزات بزرگ به صرفه نیستند. برای حل این مشکل می¬توان از ترکیب نانو لوله های کربنی و میکرو توری ها استفاده نمود.

یک سطح فیلتری که دارای دو خاصیت ابر آب گریزی و ابر چربی دوستی باشد برای جداسازی آب و روغن  مناسب است. چنین فیلتری را می¬توان به وسیله ی انباشت نانولوله های کربنی چند دیواره بر روی توری فولاد زنگ نزن تولید کرد. مواد کربن دار دارای خاصیت چربی دوستی هستند و از اینرو نانولوله های کربنی نیز به علت خاصیت مویینگی دارای خاصیت چربی دوستی بالا است. همچنین تحقیقات نشان داده که افزایش زبری سطح باعث خاصیت آب گریزی می¬شود. بنابراین ساخت توری نانولوله ای که در آن نانولوله های کربنی به طور عمود قرار گرفته باشند  می¬تواند برای جدا سازی آب از روغن استفاده شود.

محققان دانشگاه کردستان برای آزمایش این فیلتر، ترکیبی از آب و نفت روی آن ریختند. بعد از گذشت مدت زمانی نفت از این فیلتر عبور کرد، در حالی که آب باقی مانده بود.

از مزایای این فیلتر نانولوله ای این است که آب را از ترکیبات نفتی و روغنی با بازده ی بالا جدا می¬کند. این توری نفت و مواد روغنی را به خوبی از خود عبور می¬دهد ولی در مقابل عبور آب از خود مقاومت نشان میدهد. از مزیت های دیگر این فیلتر این است که به راحتی با استفاده از جاذبه ی زمین کار می کند و نیازی به دستگاه مکنده ندارد.

کاربرد این فیلتر در صنایع نفت و پتروشیمی و همچنین محیط زیست می¬باشد. این فیلتر برای بازیافت نفت های نشت کرده به دریا و جدا نمودن آب های شور از نفت خام چاه¬های نفتی که نفت آن¬ها با آب شور مخلوط شده است کاربرد دارد. همچنین این فیلتر می توان در صنایع خودرو سازی استفاده نمود.

چنین فناوری می‌تواند به تصفیه نفت مخازن نفتی ایران که آلوده به مقادیری از آب نمکی خورنده هستند، کمک کند.طرح‌ما کاملا جدید بوده، روش ساخت این فیلتر برای اولین بار در دنیا انجام شده است.زیرا متکی بر فناوری‌نانو است و قابل رقابت با دیگر فناوری‌ها است.
این کار در قالب پروژه تحقیقاتی در دانشگاه کردستان با همکاری محسن حسام صورت گرفت.و در ایران ثبت اختراع شده شماره ثبت 73625-11/11/90

 
تصویر میکروسکوپ الکترون روبشی از توری فولاد زنگ نزن قبل از آزمایش



تصویر میکرسکوپ الکترونی روبشی از توری بعد از آزمایش


 
تصویر میکروسکوپ نوری از سطح توری فولاد زنگ نزن

تصویر میکروسکوپ نوری از توری نانولوله ی کربنی

تصاویر از فیلتر ساخته شده همانطور که از تصویر مشخص است اب برروی فیلتر قرار گرفته و نفت از فیلتر عبور میکند.تصاویر با میکرسکوپ نوری گرفته شده است.